Nieuw museum van 6,28 miljoen euro in Groeningeabdij opent in 2022: “Eindelijk in
een stroomversnelling”

De voorbereidingen voor het nieuwe museum begonnen drie jaar geleden. Dat het zolang op zich laat wachten, heeft met budgetten te maken, want het erfgoeddepot Trezoor in Heule werd eerst gebouwd. Het aanvankelijke budget van 1,4 miljoen was ook te laag. Er is nu orde op zaken gesteld, onder impuls van schepen van Cultuur Axel Ronse (N-VA). Het gaat ook dankzij Laure Messiaen vooruit. De cultuurexperte uit Gent kwam er in oktober 2018 bij, als projectleider. Een tweede projectleider, Bert Sabbe, bekijkt het architecturale aspect.

Er gaat 6,28 miljoen euro naar de inrichting van het nieuwe museum in de Groeninge cisterciënzerabdij in het Begijnhofpark. De timing is als volgt: “De projectdefinitie is tegen de zomer klaar. We gaan met dat document de markt op, om een ontwerpteam te zoeken”, zegt Axel Ronse. “Het aanstellen van een ontwerper gebeurt eind 2019. In 2020 is het ontwerpen geblazen. De verbouwingen gebeuren in 2021. De opening is in 2022 gepland.”

Met de inrichting kan het nog alle kanten uit. De ontwerper krijgt vrijheid, maar er zijn wel te volgen krachtlijnen. Zo draait het nieuwe museum rond ontdekking, verwondering en beleving, met een link naar kindvriendelijkheid. Het staat nu al vast dat de kapel van de abdij een wonderkamer krijgt, met gigantische muren vol kunstwerken. Speels te bereiken via hellende vlakken en glijbanen en vol onverwachte hoekjes. “We verwerken er stedelijke collecties en private collecties in een langdurige bruikleen in”, zegt Isabelle De Jaegere. Virtuele realiteit speelt ook een rol. Zo komt er een schatkamer, met enkel topstukken zoals bijvoorbeeld de schilderijen van de uit Kortrijk afkomstige schilder Roelant Savery. “We kunnen dat bijzonder en modern maken door met virtuele realiteit bijvoorbeeld de dieren in zijn schilderijen tot leven te wekken”, zegt Laure Messiaen.

Nog een blikvanger: een state-of-the-art tentoonstellingsruimte van 800 vierkante meter. Klimatologisch helemaal in orde en volledig beveiligd. “We hebben dat nodig. Zeker voor grote tentoonstellingen, waarbij we stukken van andere musea in bruikleen krijgen”, zegt Ronse. Het nieuwe museum krijgt ook een café met zicht op het Begijnhofpark en een terras. Een kloppend hart waar beeldende kunstenaars elkaar ontmoeten en inspireren. Nog voorzien: een atelier waar scholen en gezinnen kunnen knutselen en experimenteren, een onthaal en een museumshop met focus op maakindustrie en creatieve vormgeving.

Het museum straalt het DNA van Kortrijk, creatieve stad aan de Leie, uit. Met beeldende kunst en vormgeving als leidraad in de nog uit te werken scenografie. “We gaan voor kunst en vormgeving over grenzen van tijden en culturen, om het artistiek creatieve van en in Kortrijk te tonen”, zegt Laure Messiaen. “Zeker niet klassiek en traditioneel.” Het museum houdt jaarlijks een grote tentoonstelling, met verder tal van kleinere solo-exposities en randprogramma’s. Ook belangrijk: exposities van BuBox (hedendaagse beeldende kunst) en Be-Part (platform voor actuele kunst) worden in het nieuwe museum ingepast. Het nieuwe museum gaat eerst voor een Vlaamse erkenning als regionaal museum, goed voor een werkingssubsidie van 200.000 euro per jaar. Volgende doelstelling binnen een jaar of vijf is een landelijke erkenning, goed voor een werkingssubsidie tot 500.000 euro per jaar. Het nieuwe museum heeft momenteel nog geen naam. “Alle voorstellen zijn welkom”, zeggen de betrokkenen.

De Groeningeabdij herbergt nu nog het multimediale museum Kortrijk 1302. De geschiedenis over de Guldensporenslag verhuist naar de Onze-Lieve-Vrouwekerk en de Gravenkapel, dat een soort kerkmuseum wordt. Daar wordt 600.000 euro voor vrijgemaakt. “Het gaat over een nevenbestemming, niet over een ontwijding van de Onze-Lieve-Vrouwekerk”, zegt Isabelle De Jaegere. Historica Véronique Lambert zal een eerste concepttekst opstellen. “Een absolute experte, zij is de geknipte persoon om het te doen en heeft een goed contact met de Kerk.”

De bedoeling is om zo een culturele as te creëren. Van de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten op de Houtmarkt via De Wasserij naast de academie naar het nieuwe museum in de Groeningeabdij en zo verder naar de Onze-Lieve-Vrouwekerk. De Wasserij wordt heringericht als kunstenaarswerkplaats. Die inrichting zit in het voorziene budget voor het nieuwe museum inbegrepen. Het is op langere termijn de bedoeling om nog meer monumenten een hippe museale invulling te geven, zoals de Broeltorens en het Belfort. Zo kan je stilaan ook een nieuwe wandeling dwars door historisch Kortrijk uitrollen. Maar dat is nog toekomstmuziek.